به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ کیهانشناس برجسته دنیا که بیشتر عمر خود را با بیماری ALS زندگی کرد، در سال ۱۹۹۵ در یک برنامه تلویزیونی به نام «دنیای فردا» پیشبینیهای خود را در مورد اکتشافات فضایی، تحول دیجیتال و رباتیک به اشتراک گذاشت و بینش خود را در این زمینه منعکس کرد که نشان از دیدگاه خارقالعاده او از آینده بود. پیشبینی قابل توجه در مورد تکامل فناوری با وجود اینکه هاوکینگ به صندلی چرخدار محدود شده بود و از طریق یک سیستم گفتاری پیچیده ارتباط برقرار میکرد، قدرت فکریاش به او اجازه داد تا پیشرفتهای فناوری را با دقت چشمگیری پیشبینی کند. مشارکتهای او در فیزیک نظری مانع از آن نشد که به چگونگی تغییر زندگی روزمره در دهههای پس از پیشبینیهایش فکر نکند. ۳۰ سال پیش استیون هاوکینگ در مورد وضعیت هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۵ هوش مصنوعی و نقش آن در استخدام یا اخراج نیروی انسانی صحبت کرد. نمونه بارز محقق شدن این پیشبینی شرکت IBM است. این شرکت امسال هشت هزار کارمندش را اخراج کرد تا آنها را با هوش مصنوعی جایگزین کند، اما چیزی که آنها انتظار نداشتند این بود که به دلیل هوش مصنوعی مجبور به استخدام مجدد همان تعداد کارمند شوند. در حوزه تحول دیجیتال، هاوکینگ به درستی ماهیت فراگیر اینترنت جهانی و تأثیر عمیق آن بر ارتباطات و دسترسی به اطلاعات را پیشبینی کرده بود. آنچه در سال ۱۹۹۵ مانند داستانهای علمی تخیلی به نظر میرسید، به واقعیت روزمره ما تبدیل شده است، به طوری که اتصال جهانی فوری، جامعه، تجارت و روابط شخصی را تغییر شکل میدهد. او همچنین ادغام هوش مصنوعی در دستگاههای روزمره را پیشبینی کرده بود. امروزه، دستیاران مجازی مانند سیری، الکسا و دستیار گوگل به اجزای اصلی خانه تبدیل شدهاند و پیشبینی او را تائید میکنند. این سیستمهای هوش مصنوعی اکنون همه چیز را از پخش موسیقی گرفته تا کنترل محیطهای خانه، همانطور کههاوکینگ سه دهه پیش پیشبینی کرده بود، انجام میدهند. انقلاب رباتیکی که هاوکینگ پیشبینی کرده بود، در واقع در بخشهای مختلفی تحقق یافته است. در تولید، رباتها خطوط تولید را متحول کردهاند، در حالی که سیستمهای رباتیک در مراقبتهای بهداشتی، به روشهای جراحی پیچیدهای کمک میکنند که نیاز به دقتی مشابه با نحوه سازگاری ژنها در سیستمهای بیولوژیکی دارند. حتی صنایع خدماتی نیز رباتیک را پذیرفتهاند و سیستمهای خودکار غذا سرو میکنند، کفها را تمیز میکنند و با مشتریان تعامل دارند. پیشبینیهای اکتشاف فضایی: هدفگیری و از دست دادن نشانهها پیشبینیهای هاوکینگ در مورد اکتشاف فضایی، هم پیشبینی دقیق او را نشان میدهد و هم اینکه جدول زمانی او در کجا بیش از حد خوشبینانه بوده است. او به درستی پیشبینی کرد که شرکتهای خصوصی وارد اکتشاف فضایی خواهند شد، تحولی که به طرز چشمگیری با شرکتهایی مانند اسپیسایکس، بلو اوریجین و ویرجین گلکتیک که پیشگام ابتکارات فضایی تجاری هستند، آشکار شده است. پیشبینی این فیزیکدان در مورد زبالههای فضایی به ویژه پیشگویانه بوده است. انباشت زبالههای مداری به یک چالش مهم برای عملیات فضایی تبدیل شده است، با هزاران ماهواره و قطعات از کار افتاده که در مدار زمین در حال گردش هستند و خطراتی را برای ماموریتهای فعال ایجاد میکنند و حتی قابلیتهای رصد نجومی تلسکوپهایی مانند وب را تهدید میکنند. ابتکاراتی مانند استفاده از تورهای خودکار و فناوریهای جدید ماهوارهای برای کاهش آلودگی مداری در حال توسعهاند که یادآور هشدارهای اولیههاوکینگ است. با این حال، پیشبینی او در مورد استخراج منابع از سیارکها تا سال ۲۰۲۵ به طور کامل محقق نشده است. در حالی که شرکتها در حال توسعه فناوریهایی برای استخراج منابع ارزشمند از سیارکها هستند، عملیات استخراج تجاری سیارکها به جای واقعیت عملیاتی، در مراحل برنامهریزی باقی مانده است. این مفهوم همچنان به جذب سرمایهگذاری و تحقیق ادامه میدهد و نشان دهنده آن است که پیشبینیهاوکینگ ممکن است به جای نادرست بودن، به سادگی جلوتر از زمان خود باشد. رویاهای تحقق نیافته: فناوریهایی که هنوز در افق هستند همه پیشبینیهای هاوکینگ برای سال ۲۰۲۵ به واقعیت نپیوستهاند. پیشبینی او در مورد سیستمهای سفر فوق سریع آنطور که انتظار میرفت، محقق نشده است. در حالی که قطارهای پرسرعت همچنان در حال تکامل هستند و مفاهیمهایپرلوپ در حال آزمایش هستند، شبکههای حمل و نقل انقلابی که او تصور میکرد، عمدتاً در حد تئوری باقی ماندهاند. شاید بلندپروازانهترین پیشبینی او مربوط به میکروچیپهای زیرپوستی برای اهداف بانکی و شناسایی باشد. اگرچه ایمپلنتهای RFID وجود دارند و برخی افراد داوطلبانه آنها را دریافت کردهاند، اما پذیرش گسترده سیستمهای پرداخت قابل کاشت اتفاق نیفتاده است. نگرانیهای عمومی در مورد حریم خصوصی، امنیت و استقلال بدنی، پیشرفتی را که هاوکینگ پیشبینی کرده بود، کند کرده است. این پیشبینیهای تحقق نیافته به ما یادآوری میکنند که پیشرفت فناوری همیشه از مسیرهای خطی پیروی نمیکند. اکتشافات در زمینههایی مانند نجوم و علوم سیارهای همچنان درک ما از آنچه ممکن است را تغییر میدهند و گاهی اوقات پیشرفت را در جهات غیرمنتظرهای تسریع میکنند، در حالی که سایر پیشرفتهای پیشبینی شده با موانع پیشبینی نشدهای روبهرو میشوند. پیشبینیهای هاوکینگ که هنوز محقق نشدهاند عبارتند از: کاشت گسترده ریزتراشه زیرپوستی برای تراکنشهای مالی و شناسایی سیستمهای حمل و نقل فوق سریع انقلابی که مراکز بزرگ جهانی را به هم متصل میکنند عملیات استخراج سیارکها به طور کامل عملیاتی و استخراج فلزات کمیاب سیستمهای جامع مدیریت زبالههای فضایی که مسیرهای مداری را پاک نگه میدارند ترجمه خودکار جهانی موانع زبانی را به طور کامل از بین میبرد میراث یک متفکر آیندهنگر پیشبینیهای استیون هاوکینگ، چه دقیق و چه در انتظار تحقق، ظرفیت خارقالعاده عقل انسان را برای پیشبینی احتمالات آینده نشان میدهد. با وجود محدودیتهای فیزیکی ناشی از تشخیص ALS در سن ۲۱ سالگی، ذهنهاوکینگ آزاد ماند تا جهان و مسیر فناوری بشریت را کاوش کند. پیشبینیهای او صرفاً حدس و گمان نبودند، بلکه پیشبینیهای آگاهانهای مبتنی بر درک عمیق از اصول علمی و مسیرهای فناوری بودند. دقت بسیاری از پیشبینیهای او نشان دهنده توانایی استثنایی او در شناسایی الگوهای نوظهور و برونیابی آنها به چشماندازهای معنادار از آینده است. هاوکینگ در ۱۴ مارس ۲۰۱۸، در سن ۷۶ سالگی در خانهاش در کمبریج درگذشت و نه تنها آثار پیشگامانهای در فیزیک نظری، بلکه نگاهی اجمالی به آیندهای که دیگر زنده نماند تا ببیند، از خود به جا گذاشت. میراث او از طریق مشارکتهای علمی و تواناییاش در انتقال ایدههای پیچیده در مورد آینده فناوری ما به عموم مردم ادامه دارد. با عبور از سال ۲۰۲۵ و پس از آن، شایسته است که در مورد اینکه چه تعداد از پیشبینیهای هاوکینگ به واقعیت تبدیل شدهاند و اینکه کدام یک از رویاهای هنوز محقق نشده او ممکن است در سالهای آینده پدیدار شوند، تأمل کنیم. این فیزیکدان برجسته ممکن است در مورد فناوریهای در حال توسعه، خیلی زود قضاوت کرده باشد، نه اینکه اشتباه کرده باشد. دوراندیشی قابل توجه او به ما یادآوری میکند که مفاهیم نظری امروز اغلب به واقعیتهای روزمره فردا تبدیل میشوند. پیشبینیهای کلی در مورد هوش مصنوعی هاوکینگ همواره در مورد هوش مصنوعی هشدارهایی میداد و درباره تبعات پیشرفت بیرویه این فناوری صحبت میکرد. در سال ۲۰۱۴ به بیبیسی گفت: توسعه هوش مصنوعی کامل میتواند پایان نسل بشر را رقم بزند. او همچنین در نامهای سرگشاده در ژانویه ۲۰۱۵ همراه با ایلان ماسک و دهها متخصص دیگر خواستار تحقیقات دقیق برای جلوگیری از خطرات اجتماعی و زیستمحیطی هوش مصنوعی شد. در این نامه تصریح شده است که جامعه میتواند از هوش مصنوعی منافع بالقوه زیادی کسب کند، اما خواستار تحقیقی عادلانه و ملموس در مورد چگونگی جلوگیری از دامهای احتمالی به خصوصی شدند. آنها گفتهاند که هوش مصنوعی توانایی ریشهکن کردن بیماریها و فقر را دارد، اما محققان نباید چیزی غیرقابل کنترل را ایجاد کنند. در سال ۲۰۱۴، استیون هاوکینگ و ایلان ماسک علناً این عقیده را ابراز داشتند که هوش مصنوعی فوق بشری میتواند مزایای غیرقابل محاسبهای داشته باشد، اما اگر بدون قاعده و بدون احتیاط گسترش یابد، میتواند نژاد بشر را از بین ببرد. در آن زمان، هاوکینگ و ماسک هر ۲ عضو هیات مشاوره علمی موسسه آینده زندگی بودند، سازمانی که برای «کاهش خطرات پیش روی وجود و هستی بشریت» کار میکرد. این موسسه پیشنویس نامهای سرگشاده، خطاب به جامعه گسترده تحقیقات هوش مصنوعی را آماده کرد و آن را در طول آخرین روزهای تعطیل هفته نخست سال ۲۰۱۵ به شرکت کنندگان در نخستین کنفرانس خود در پورتوریکو فرستاد. نظرات در مورد خطرات آینده زمین استیون هاوکینگ بارها و بهص ورت صریح در مورد خطراتی که آینده زمین و بشریت را تهدید میکنند هشدار داده بود. او این خطرات را از منظر علمی، زیستمحیطی، تکنولوژیک و حتی کیهانی تحلیل میکرد و معتقد بود که بشر باید برای بقا در بلندمدت، از وابستگی کامل به زمین دست بردارد. هاوکینگ از جمله دانشمندان برجستهای بود که تغییرات اقلیمی را یکی از بزرگترین تهدیدها برای آینده بشر میدانست. او معتقد بود اگر انتشار گازهای گلخانهای کنترل نشود، زمین به سرنوشتی شبیه به سیاره زهره (ونوس) دچار خواهد شد؛ یعنی گرمای شدید، اتمسفر اسیدی و غیرقابل سکونت. او به طور خاص از خروج ایالات متحده از توافق پاریس در دوران ترامپ به شدت انتقاد کرد و آن را یک «تصمیم شوم» خواند. هاوکینگ میگفت: اگر تمدن انسان دوام آورد، دیر یا زود با فاجعهای روبهرو میشویم؛ جنگ هستهای یا یک ویروس مهندسیشده. او خطر مسابقه تسلیحاتی هستهای بین کشورها را یک تهدید دائمی میدانست و بر این باور بود که یک درگیری اتمی میتواند در عرض چند ساعت تمدن را نابود کند. او همچنین هشدار داد که در آینده، زیستفناوری میتواند ویروسهایی بسیار خطرناکتر از نمونههای طبیعی تولید کند؛ مخصوصاً اگر در دست افراد یا دولتهای بیمسئولیت قرار بگیرد. او میگفت این نوع تهدید نه تنها به سرعت منتشر میشود، بلکه ممکن است واکسنی هم نداشته باشد، چراکه ممکن است عمداً طراحی شده باشد تا فرار از درمان را ممکن کند. هاوکینگ یادآوری میکرد که برخوردهای کیهانی، مانند سیارکهایی که منجر به انقراض دایناسورها شدند، همچنان میتوانند تهدیدی جدی برای زمین باشند. از این رو، پیشنهاد کرده بود که توسعه فناوریهای دفاع سیارهای و مأموریتهای ردیابی اجرام نزدیک به زمین (NEOs) در اولویت علمی جهان قرار بگیرد. او بارها گفت که بقای درازمدت بشر در گرو تبدیل شدن به یک گونه چندسیارهای است. به اعتقاد او، ما باید در آیندهای نزدیک، سکونت در مریخ و دیگر اجرام منظومه شمسی را آغاز کنیم. او هشدار داد که بشر تنها ۱۰۰ سال وقت دارد تا زمین را ترک کند، پیش از آنکه شرایط زیستپذیری کاملاً از بین برود. انتهای پیام/ نسترن صائبی صفت
استیون هاوکینگ، فیزیکدان مشهور ویلچرنشین، در سال ۱۹۹۵ در یک پیشبینی جسورانه، زندگی انسانها در سال ۲۰۲۵ را به تصویر کشید. حال که ۳۰ سال از این ماجرا گذشته است، ارزیابی میکنیم که کدام یک از پیشبینیهای او به واقعیت تبدیل شده و کدام یک محقق نشده است.
ارسال نظرات