هرچند هنوز به راهحلی جادویی برای دستیابی به تمام فواید سلامتی ورزش، بدون زحمت بدنی نرسیدهایم، این موضوع مانع تلاش محققان نشده است. در سالهای اخیر، پیشرفتهای امیدبخشی حاصل شده و داروهای تحریککننده گیرنده GLP-1 نشان دادهاند که با سرعت در حال کشف راههای تازهای برای دستکاری فرآیندهای طبیعی به نفع سلامتی خود هستیم.استفاده از مادهای طبیعی (متابولیت) که در کلیهها تولید و از بعضی خوراکیها هم جذب بدن میشود، میتواند فوایدی مشابه ورزش برای بدن داشته باشد؛ مثل کاهش التهاب و فعالسازی فرآیندهای مختلف ضدپیری، آن هم بدون نیاز به ورزشکردن. مطالعه روی این متابولیت میتواند به ساخت دارویی با فواید ورزش منجر شود.گروهی از دانشمندان به رهبری مؤسسهی جانورشناسی آکادمی علوم چین دریافتهاند که متابولیتی طبیعی بهنام بتائین (Betaine) مانند «نمایندهای مولکولی» برای ورزش عمل میکند. بهطوری که وقتی این ماده در سطحی مشابه با افراد دارای سبک زندگی فعال به بدن داده شود، میتواند روند پیری را در سلولهای کلیه، عروق و سیستم ایمنی متوقف و حتی احتمالاً آن را معکوس کند.سطح بتائین در خون افراد مسن پس از ورزش منظم کم میشودبه گزارش نیواطلس، محققان در مطالعهای ۶ ساله، فعالیتهای مولکولی پیچیدهی ۱۳ مرد جوان و سالم را بررسی کردند؛ افرادی که هم تمرینهای پرفشارِکوتاهمدت و هم ورزشهای استقامتی مثل دوی مسافت طولانی انجام داده بودند. هدف این بود که دریابند این دو نوع فعالیت بدنی دقیقاً چه واکنشهایی را در بدن فعال میکنند. نکتهی جالب این بود که برخلاف انتظار، کلیهها، نقشی کلیدی در محافظت از سلولها در برابر روند طبیعی پیری ایفا میکردند. بااینحال، محققان خود اذعان کردهاند که مرد بودنِ تمام شرکتکنندگان، یکی از محدودیتهای اساسی مطالعه به شمار میرود.محققان دریافتند در افرادی که تمرینهای استقامتی انجام میدهند، برخی از نشانگرهای زیستی مرتبط با التهاب و پیری سلولی، بهمراتب کمتر از گروه کنترل بود. در مقابل، تمرینهای پرفشارِکوتاهمدت باعث افزایش تنش سلولی، از جمله بالا رفتن کورتیزول و استرس اکسیداتیو میشد.محققان مشاهده کردند که در ورزشکاران استقامتی، فعالیت ورزشی پیوسته موجب کاهش فعالیت فاکتور رونویسی ETS1 میشود. این پروتئین متصلشونده به DNA در تنظیم فرآیندهای سلولی، از جمله ایمنی و بیوژنز ریبوزومی اثرگذار است؛ فرآیندی که ارتباط نزدیکی با کیفیت پیرشدن سلولها دارد.همچنین، در کلیهها افزایش تولید بتائین نیز مشاهده شد؛ موضوعی که در ابتدا هدف مطالعه نبود. محققان متوجه شدند که سطح بتائین در خون افراد مسن پس از ورزشِ منظم بهطور قابلتوجهی افزایش مییابد و این تغییر، طبق بررسیهای بعدی، با بهبود قدرت عضلانی، سوختوساز و سلامت میتوکندریها رابطهی نزدیکی دارد. این یافتهها باعث شد آنها این پرسش را مطرح کنند: آیا ممکن است بتائین تنها یک نشانگر غیرفعالِ مرتبط با ورزش نباشد، بلکه خودش نقش مؤثری در ایجاد فواید سلامتی ورزش ایفا کند؟بیشتر بخوانیدداروی تقلیدکننده ورزش، به کاهش وزن و عضلهسازی منجر میشود06 07 02مطالعه '2چرا مغز انسان به ورزش نیاز دارد06 10 98مطالعه '13دانشمندان به ساخت قرصی با فواید ورزش نزدیکتر شدهاند28 03 01مطالعه '3تیم تحقیقاتی روی متابولیت بتائین تمرکز کرد و آن را به صورت خوراکی به موشهای مسن دادند که مدل جانوری مناسبی برای شبیهسازی انسانها هستند. محققان سپس تغییراتی را در قدرت عضلانی، استقامت بدنی، عملکرد میتوکندریها، نشانگرهای التهابی و بیان ژن بررسی کردند و دریافتند که موشهای مسن، همان بهبودهای قابلتوجهی را در این شاخصهای سلامتی نشان میدهند که در حالت عادی فقط از طریق تمرینهای استقامتی بهدست میآمد. همچنین، میزان التهاب در بدن موشها کاهش یافت و بازسازی بافتها نیز بهبود پیدا کرد. بهبیان ساده، بتائین توانست اثرات گستردهی ورزش را تقلید کند؛ حتی در حالی که این موشها هیچگونه فعالیت بدنی نداشتند.بتائین توانست اثرات گسترده ورزش را تقلید کندبتائین ترکیبی طبیعی است که در خوراکیهایی مانند چغندر، اسفناج و غلات کامل یافت میشود. این ماده نقش مهمی در محافظت سلولی، سمزدایی، عملکرد عضلات و سلامت میتوکندریها دارد؛ عواملی که همگی برای افزایش طول عمر حیاتی هستند. در موشهای مسن، افزایش سطح بتائین درست مانند آنچه در بدن ورزشکاران استقامتی دیده شده بود، باعث تقویت همین فرآیندهای ضدپیری شد.در حالی که انجام مطالعات گستردهتر و فراگیرتر هنوز ضروری است، یافتههای تحقیق جدید امکان بالقوهای را برای استفادهی ایمن از مکملهای بتائین در افرادی که به دلایل مختلف نمیتوانند از فواید ورزش بهرهمند شوند، نشان میدهد.مطالعه در مجلهی علمی سل منتشر شده است.
پژوهشگران دریافتهاند که ترکیبی طبیعی به نام بتائین میتواند برخی فواید ضدپیری ورزش را بدون نیاز به فعالیت بدنی تقلید کند.
ارسال نظرات